Linux İşletim Sisteminde Dosya İzin İşlemleri

by A.Gökhan, M.Sc. | Mayıs 2 12:20

Geçmiş konularda Linux işletim sisteminde kullanılmak üzere ihtiyaç duyulabilecek bazı komutları işlemiştik. Bunların arasında CHMOD kavramı[1] da mevcut idi. İzinlerin parametre olarak karşılıklarına bu konudan ulaşabilirsiniz. Bu konuda ise kavram bazında üzerinde durmuş olduğumuz CHMOD için konsol komutlarını işleyeceğiz.

Bir klasör içerisinde bulunan dosya ve klasörlerin listesine ve bunların izinlerine ulaşalım:

$. ls -l
-rwxr-xr-x  1 root root 198566 2013-03-05 03:24 log_04-03-2013-05:58.txt
-rwxr-xr-x  1 root root 198566 2013-03-05 03:28 log_04-03-2013-05:59.txt
-rwxr-xr-x  1 root root 198566 2013-03-05 03:43 log_04-03-2013-06:00.txt

$. ls -l

-rwxr-xr-x 1 root root 198566 2013-03-05 03:24 log_04-03-2013-05:58.txt

-rwxr-xr-x 1 root root 198566 2013-03-05 03:28 log_04-03-2013-05:59.txt

-rwxr-xr-x 1 root root 198566 2013-03-05 03:43 log_04-03-2013-06:00.txt

Yukarıda uygulanan ls komutu -l parametresini almıştır. Komut çalıştırıldıktan sonra karşımıza gelen sonuç sırasıyla soldan sağa;

İzin grubu
Kullanıcı adı
Kullanıcı grubu
Dosya uzunluğu
Tarih
Dosya adı

Dosya izin grubu ise, – işareti ile okunan bir yapıya sahiptir. Örneğin bizim yukarıda verdiğimiz örnek uygulamada bulunan -rwxr-xr-x yapısını şu şekilde izzah edebiliriz:

-rwxr: Dosya sahibinin izni
-xr : Kullanıcı grup izni
-x : Diğer kullanıcı izni

Burada belirtilen r w ve x harfleri read, write ve executable anlamlarına gelir, şöyle ki:

Okuma İzni : READ
Eğer bir dosyanın okuma izni varsa, dosyanın içeriği ve içerdiği dosyalar dizinlenebilir.

Yazma İzni : WRITE
Yazma iznine sahip bir dosyanın içeriğine içerik eklenebilir, silinebilir veya içerisine transfer yapılabilir.

Çalıştırma İzni : EXECUTE
Çalıştırma izni olan bir dosya, adından da anlaşılacağı gibi, çalıştırılabilir.

Sonraki yazılarda görüşmek üzere!

Endnotes:

CHMOD kavramı: http://www.phpservisi.com/chmod-kavrami/

Source URL: http://www.phpservisi.com/linux-isletim-sisteminde-dosya-izin-islemleri/